Deze keer een kijkje in de woonkamer van de H.W. Mesdagstraat 7A op een zaterdagavond bijna achtenzestig jaar geleden. In het huis, een bovenwoning recht tegenover de Kweekschool met den Bijbel waarvan opa directeur was, wonen opa Garmt en oma Grietje, opa’s moeder Johanna Meima-Danhof (87 jaar oud en sinds 1921 weduwe), hun dochter Marie (25 jaar en ik neem aan al verloofd met Cor de Koning) en hun jongste zoon Mans (13 jaar).
Wat ons deze terugblik mogelijk maakt is een bewaard gebleven brief, die hieronder in zijn geheel volgt. Aanleiding is het recente huwelijk van Reinholt en Reina met de handschoen (zie kroniekje 4), gevolgd door Reina’s reis per boot naar Nederlands Indië, waar ze werd onthaald door haar bruidegom Reinholt, Jo en Theo met hun zonen Hans, Garrie en Jantje en de broers Piet en Jos, en waar de bruiloft nu echt gevierd kon worden.
Zaterdagavond, 24 Juni 1939
(handschrift opa:)
Beste Piet,
Wij zitten hier aan de H.W. Mesdagstr. op de gewone Zaterdagavondvisite, die W. en B hier om de 14 dagen brengen en denken ons nu even in, dat wij ook graag even meepraten, als Reina straks is aangekomen, het huwelijk is ingezegend en jullie dan gezellig bij elkaar zitten. Dan moet jij dit maar voorlezen, Piet.
(W. en B. zijn Wim en Bram, die dan blijkbaar oppas regelden voor hun kinderen Dickie, Greetje en Appie – of hen bij opa en oma in bed stopten)
Vader:
Lieve kinderen,
Ontvangt mijn hartelijke gelukwensen met jullie nu voltrokken huwelijk. De Heere zij in Uw leven de voorhoede en de achtertocht. Moge Hij U op de steilste paden hoeden. Dat beeld spreekt voor jonge mensen op Java een duidelijker taal dan in ons vlakke land. Denkt er dan tevens aan, dat de steile hoogten des geloofs op al de wegen in ons leven ook vaak met moeite worden bereikt. Maar dan is het ook in orde: Indien wij geloven, zien wij de heerlijkheid Gods.
Moeder:
Lieve Reinholt en Reina!
Ontvang op dezen dag ook mijne zegenwenschen. Zij de Heere steeds bij alles de Eerste in jullie trouwverbond. Vraag Hem in alle moeilijke oogenblikken of Hij Zijn oog op uw huwelijksleven wil slaan en jullie wilt dekken met Zijn vleugelen. Dan gaat het in alle tijden veilig en goed. Zijn Naam moet eeuwig eer ontvangen. Men loov’ Hem vroeg en spa. De wereld hoor en volg mijn zangen, met Amen, Amen na.
Grootmoeder:
Gelukwenschen en dat de Heere zijn vriendelijk aangezicht over u mag doen lichten, lieve Kinder.
Uw Grootmoeder
Ook ik sluit mij van harte aan bij de goede wensen, in ’t voorgaande vervat! Terwijl de anderen kersen zitten te eten (dat is een mededeling om jullie even de Hollandse zomer te doen aanvoelen!) en ik zit te lachen, want straks ben ik de laatste die nog wat heeft! zie ik in m’n gedachten jullie om de tafel zitten met weet ik wat voor heerlijke Indische gerechten en vruchten! Reina in d’r “snoezige” bruidsjapon, Reinholt plechtig in ’t zwart, Jo als grande dame, Piet enigszins puffend, en Jos voor deze zeer bijzondere gelegenheid als heer vermomd! Hebt het goed met elkaar!
Bram
Het “ontvangstcomité” in Indië: staande Reinholt;
zittend v.l.n.r. Jo met Jantje, Garrie, Jos, Hans en Theo
Nu is het eerlijk mijn beurt. Lieve R + R, ook van mij van harte gefeliciteerd met deze blijde, gewichtige dag. Ik wens jullie in je huwelijk veel zon, af en toe eens een regenbuitje, dat werkt na veel zon verfrissend, en af en toe, heel zelden, een onweersbuitje, dat is voor de natuur heel zelden ook wel eens goed. Dit is de wens van Wim.
Geachte bruid en bruidegom, bruiloftsgasten en andere toehoorders,
Ook van mij allen hartelijk gelukgewenst (inzonderheid bruid en bruidegom). Ik wil hoopm dat jullie veel voorspoed en geluk moogt genieten. Hoe was de bruilofsstoet. Kon het de goedkeuring van Batavia wegdragen? Hebben de bruidsjongens en het bruidsmeisje hun rol goed gespeeld? Wij zitten hier dus gezellig rondom de tafel (mijn kersen zijn al op), terwijl vader bij het overladen van een hoeveelheid inkt de knikker uit de pot verloor en deze een keurige zwarte streep over het witte kleedje maakte. Nu nog veel plezier vanavond (of vanmiddag) van
Mans
(En opa nog even overdwars in de marge, want het papier is al aan beide kanten helemaal beschreven:)
Jij wilt de nodige onkosten wel even voorschieten. Van Jo en van Jos krijg je alvast wat geld. En de rest kunnen wij wel verrekenen.
De kiekjes zijn aardig. Bedankt.
Wat nog opvalt is het verschil in spelling, door de verschillende briefschrijvers gehanteerd. Per 1 september 1934 was de spelling-Marchant ingevoerd. Grootste veranderingen:
– naamvalsverbuiging (zoals den heer) verviel;
– oo en ee aan het einde van open lettergrepen (zoo, heeten) veranderde in o of e, behalve ee aan het einde van een woord (zee);
– de niet uitgesproken ‘ch’ in woorden als mensch en visch verdween.
De jongere generatie spelt kennelijk zonder problemen volgens de nieuwe regels, oma Grietje schrijft zoals ze het vroeger geleerd heeft, opoe Johanna is er zich misschien wel niet eens van bewust dat er nieuwe spellingsregels zijn en opa Garmt is het aan zijn functie verplicht de nieuwe spelling correct toe te passen, maar gebruikt graag de tale Kanaäns, die deels buiten de herziening valt (de Heere).