De oudste en de jongste broer van onze opa Garmt, Pieter en Harmannus, emigreerden in 1911 naar de Verenigde Staten van Amerika. Hebben vader Klaas en moeder Johanna dat als dramatisch ervaren? Ze zouden hun kinderen met hún kinderen naar alle waarschijnlijkheid nooit meer zien. En vermoedelijk hebben de twee broers elkaar ook nooit weergezien: de een vertrok naar de westkust, de ander naar de oostkust. Waarom gingen ze???
De vraag waarheen ze gingen was iets makkelijker uit te zoeken. Een volgende keer gaat het over opa Garmts jongste broer, Harmannus. In dit stukje gaat het over de bestemming van Piet. Piet en zijn vrouw Lina (Hillina Bult, zie Familie van familie) hadden volgens de passagierslijst vijf kinderen toen ze op 18 april 1911 met de S.S. Rijndam in Amerika aankwamen: Klaas (10), Bouwina (9), Johanna (4), Margaretha(2) en Jan Arend (6 maanden). Als laatste woonplaats in Nederland gaven ze op: Zwolle. Piet vermeldde als zijn beroep: bakker. Ik stel me voor dat Piet met vader Klaas en moeder Johanna de mogelijkheid heeft besproken om te gaan emigreren.
“Da’s een end weg, mien jong. Net als je broer Harmannus.”
“Ja pa. Ze zeggen dat er in Amerika heel veel mogelijk is, als je maar wilt werken.”
“Waist wat, jong, ik heb een neef ergens daar. In Paterson geloof ik. Een jaar of vijf geleden is hij hier met zijn vrouw zelfs nog eens teruggeweest. Zal ik hem een brief schrijven? Misschien kan hij jullie daar wel op weg helpen.”
“Da’s goud, pa”
Iets verder terug in de tijd:
Op de Ellis Island-site vind ik op de scheepslijst van 20 augustus 1906 van de S.S. Rijndam, vertrokken uit Rotterdam, “Frank” en “Treini” Meima. Zij zijn USA-citizens en verdere gegevens zijn niet ingevuld, alleen hun leeftijden: 63 en 60 jaar. Wie zijn Frank en Treini Meima? In de stamboom vind ik Fokke, zoon van Jacob, zoon van Klaas, zoon van Peter, zoon van Jacob (Ayaan, dochter van Hirsi, zoon van Magan, zoon van Ali …). Fokke is een volle neef van onze overgrootvader Klaas de bakker. Hij was smid in Ten Post en getrouwd met Trijntje Bolt. Ze kregen elf kinderen over de periode 1869 – 1891. Volgens de informatie bij de stamboom vertrokken ze met hun gezin naar Paterson, USA. Fokke is geboren op 29 september 1842 en Trijntje Bolt op 29 september 1846. Zij waren dus op 20 augustus 1906 respectievelijk 63 en 60 jaar en keerden kennelijk terug van een bezoek aan hun geboorteland. Bingo! Maar woonden ze inderdaad in Paterson, New Jersey?
Op de passagierslijst van de Rijndam van 22 september 1908 komt Nicolaas Meyma voor. Bij zijn naam is gestempeld: non-immigrant alien. Hij is op weg naar Paterson en geeft aan ook in 1908 en in 1892 in de VS te zijn geweest en wel bij zijn ouders: F. Meyma, in Paterson. Hij is 28 jaar, is geboren in Ten Post en zijn beroep is silk worker. Informatie van het internet leert dat Paterson, New Jersey, aan de westkust van de V.S., even ten westen van New York, bekend is vanwege … zijn zijde-industrie.
zijdearbeidsters in Paterson, New Jersey
Als naaste familielid in Nederland geeft Nicolaas op zijn oom H. Smit in Bedum. Raadpleging van de stamboom levert het volgende op: een van de elf kinderen van Fokke en Trijn heet Klaas, maar hij is geboren in 1876 en was dus in 1908 geen 28 jaar. Qua leeftijd zou het Tiddo kunnen zijn, die is geboren in 1880. De oom H. Smit klopt in elk geval wel: een van de zussen van vader Fokke is Aaltje en zij is getrouwd met Heine Smit, geboren en overleden te Bedum. (Voor de fijnproevers, de enige zuster van opa Garmt, tante Jantje, trouwde met hun zoon Henderikus: haar achterneef). De smid en zijn vrouw en hun elf kinderen hebben zich dus inderdaad in Paterson gevestigd.
Piet en Lina zijn in 1911 ook naar Paterson gereisd en werden daar hopelijk liefdevol opgevangen door Fokke (Frank) en Trijntje (als die toen nog leefden) en/of hun elf kinderen Meima. Een troost voor de bakker en zijn vrouw?
het postkantoor in Paterson, New Jersey,
waar de brief van de bakker uit Winsum moet zijn aangekomen.